Nieuw pensioenstelsel: iedereen een eigen pensioenpotje

De Wet Toekomst Pensioenen is na vijftien jaar van discussies dan eindelijk goedgekeurd door de Eerste Kamer en het nieuwe pensioenstelsel is daarmee een feit. Uiterlijk 1 januari 2028 zijn alle werkenden die via hun werkgever voor hun pensioen sparen of gespaard hebben, overgestapt op de nieuwe regeling. Ook zzp’ers die voor een pensioen sparen krijgen straks met veranderingen te maken.

Volgens minister Schouten en andere voorstanders pakt het nieuwe stelsel gunstiger uit voor werknemers met flexibele banen en kortere contracten. Omdat de jongere generaties niet meer mee hoeven te betalen aan de hogere uitkering van de ouderen is het nieuwe stelsel voor hun een stuk eerlijker. Daar staat echter wel meer risico tegenover. Ook harde garanties over de einduitkering komen te vervallen. In het nieuwe systeem is daarnaast opgenomen dat zzp’ers meer belastingvrij mogen sparen voor hun pensioen.

Pensioenfondsen gaan hun deelnemers de komende maanden informeren over de stappen die ze gaan nemen en hoe ze de oude pensioenrechten gaan overzetten naar het nieuwe systeem. Minister Schouten zegt goed te begrijpen dat er onder de 3,5 miljoen gepensioneerden en zes miljoen werkenden zorgen over het nieuwe pensioenstelsel bestaan, maar benadrukt dat alle betrokkenen de komende tijd op goede voorlichting over de veranderingen kunnen rekenen.

In het huidige pensioenstelsel bewaren de pensioenfondsen hun vermogen in één grote pot. Bij een lage rentestand waren ze verplicht meer geld in de pot te houden om uitbetaling van de pensioenen in de toekomst zeker te stellen. Bij een dalende rente was er daardoor geen ruimte voor een hoger pensioen om de inflatie te compenseren. Sterker nog; sommige fondsen moesten, ondanks meewind in de economie en op de beurzen, zelfs op de pensioenen korten. Dat leidde uiteraard op grote schaal tot onvrede.

In het nieuwe pensioenstelsel krijgt iedereen zijn eigen pensioenpotje. Niet de rentestand, maar vooral de resultaten op de beurs bepalen, uiteraard naast de pensioenpremie die je inlegt, de omvang van dat potje. Jong en oud legden tot voor kort dezelfde premie in voor de grote gezamenlijke pot. Omdat het geld voor jongeren langer belegd kan worden, is de huidige inleg voor jongeren eigenlijk te hoog en die van ouderen te laag. In het nieuwe systeem belandt je eigen inleg in je eigen potje en wordt er voor jongeren met iets meer risico belegd dan voor ouderen.

Dankzij het nieuwe stelsel kunnen pensioenen sneller verhoogd worden als het economisch goed gaat. Daar tegenover staat dat ze bij economische tegenwind uiteraard ook kunnen dalen. Om dat risico tot een minimum te beperken, zijn er echter verschillende mechanismen ingebouwd, onder andere een solidariteitsreserve om verliezen op te vangen. Bovendien zouden eventuele verlagingen over meerdere jaren kunnen worden gespreid. De solidaire elementen van het oude pensioenstelsel worden grotendeels behouden: er wordt straks ook nog steeds gezamenlijk pensioen opgebouwd en de risico’s worden gedeeld.