Voorjaarsnota 2023: de gevolgen voor de arbeidsmarkt

We waren er al bijna aan gewend dat het kabinet allerlei problemen probeert op te lossen door steeds weer ruimhartig de knip te trekken, maar bij de presentatie van de Voorjaarsnota eerder deze maand, maakte minister Kaag duidelijk dat dit voorlopig een gepasseerd station is. Voor het eerst sinds jaren worden er weer bezuinigingen aangekondigd. In dit blog zetten we de maatregelen op een rij die betrekking hebben op de arbeidsmarkt.

Vanzelfsprekend staan er ook nu weer extra uitgaven op de planning, denk daarbij bijvoorbeeld aan het herstel van de aardbevingsschade in Groningen, compensatie voor gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire en steun aan Oekraïne. Maar door de afnemende economie en de oplopende rente, moeten daar nu wel de nodige bezuinigingen tegenover staan.

Vergeet in dat kader ook niet dat er bergen extra geld naar de gemeenten en provincies moeten gaan om de opvang van de toenemende stroom asielzoekers in goede banen te leiden en dat er voor de geplande oplossingen voor het stikstofprobleem tientallen miljarden euro’s gereserveerd moeten worden. Met die wetenschap in het achterhoofd vallen de aangekondigde bezuinigingen waarmee werkgevers en werknemers te maken krijgen eigenlijk nog best wel mee…

De invoering van het nieuwe financieringsstelsel om de kinderopvang in 2025 (vrijwel) gratis voor ouders te maken, is uitgesteld naar 2027. Overigens niet alleen omdat dit de schatkist 4,7 miljard euro oplevert, maar ook vanwege het feit dat 2025 door de grote personeelstekorten in de kinderopvang sowieso niet haalbaar was.

Het budget voor scholingssubsidie via de STAP-regeling wordt vanaf volgend jaar afgeschaft. Dat heeft niet alleen te maken met de problemen bij de uitvoering in de afgelopen twee jaar: de subsidiestop is goed voor een besparing van 300 miljoen.

Op dit moment krijgen werkgevers nog loonkostenvoordeel (LKV) wanneer ze mensen in dienst nemen die normaalgesproken moeilijk aan de slag raken. Het LKV voor oudere werknemers wordt vanaf 2026 afgeschaft. De regeling voldeed niet aan de verwachtingen.

Het budget om de arbeidsmarkt te hervormen, wordt structureel verlaagd. De komende jaren is er slechts incidenteel budget beschikbaar. Dat zou dan moeten komen uit het voordeel dat het uitstel van het financieringsstelsel van de kinderopvang oplevert.

De verwachte uitgaven voor de WBO, van kracht sinds augustus 2022, worden teruggeschroefd. Het gebruik is lager dan verwacht; de gemiddelde prijs kwam echter hoger uit dan verwacht. Conclusie is dat de regeling vooral wordt gebruikt door mensen uit de hogere-inkomensgroepen.

De maatregel die het voor gepensioneerden mogelijk moet maken een deel van hun pensioen eerder op te nemen, wordt met een half jaar uitgesteld. De invoering is nu op zijn vroegst mogelijk op 1 januari 2024.