Voor het eerst meer vacatures dan werklozen

De Nederlandse arbeidsmarkt passeerde vorige maand een bijzondere grens: in januari daalde de werkloosheid tot een vrijwel nooit vertoonde drie procent van de beroepsbevolking. Dat komt neer op 284.000 mensen die niet werken, maar dat zouden willen of kunnen. Afgezet tegen het meest recent gemeten en nog steeds snel oplopend aantal vacatures, 291.000 in het laatste kwartaal van 2019, leidt dat tot de unieke situatie dat er momenteel meer vacatures dan werklozen zijn.

Voor zover bekend kwam het in Nederland niet eerder voor dat er meer werkgevers zijn die mensen zoeken dan mensen die een werkgever zoeken. De arbeidsmarkt is wel eens vaker overspannen geweest, maar de afgelopen twee keer dat daar echt sprake van was, rond de eeuwwisseling en in 2008, vlak voor het uitbreken van de economische crisis, telde Nederland toch nog altijd respectievelijk 70.000 en 66.000 meer werklozen dan vacatures. Dat de huidige krapte nadelen heeft, staat zo vast als een huis, maar weinig werklozen en veel vacatures is vanzelfsprekend een stuk aangenamer dan het omgekeerde. In de optiek van menig marktanalist schijnt de conjuncturele zon uitbundiger dan ooit en heeft Nederland vooral last van luxeproblemen.

Begrotingsoverschot

Zo betoogt macro-econoom en journalist Mathijs Bouman in Het Financieele Dagblad dat Nederland naast ‘te weinig werklozen’ ook met een ‘te gematigde inflatie’ te kampen heeft. Ondanks de aanmoedigingen van de Europese Centrale Bank om de geldontwaarding aan te moedigen en een premier die werkgevers oproept om de loonkosten op te drijven, blijft de inflatie inderdaad aan de lage kant. Terwijl de economie op volle toeren draait, steeg het algemene prijspeil met slechts 1,8%. Daarnaast is er in de optiek van Bouman sprake van een ‘te laag begrotingstekort’. Sterker nog; ondanks alle inspanningen van het kabinet om het geld er doorheen te jassen, zitten we straks met een overschot van naar verwachting 0,8% van het bbp (bruto binnenlands product). Of we te maken hebben met de Brexit, stikstofcrisis, de handelsoorlogen, het Coronavirus of de problemen in de Duitse industrie; waar dat normaal gesproken stuk voor stuk indicatoren zijn voor een nieuwe recessie, lijkt die volgens Bouman momenteel nog mijlenver van Nederland verwijderd.

Investeren of stagneren

De huidige krapte op de arbeidsmarkt begint in sommige branches, denk hierbij bijvoorbeeld aan de bouw, ICT en horeca, absurde proporties aan te nemen. Ook de in de financiële sector en handel liggen de banen bij wijze van spreken voor het oprapen. Da’s natuurlijk mooi voor mensen die willen werken, maar bepaald niet voor ondernemers die willen groeien. Groei bewerkstelligen door simpelweg mensen aan te nemen, lijkt voorlopig tot het verleden te behoren. Investeren in arbeidsvervangende technologieën als verdere automatisering en robotisering is op dit moment het belangrijkste credo voor ondernemers die willen groeien. Econoom Mathijs Bouman stelt de ondernemers in dit kader voor een keiharde keuze: investeren of stagneren.

Grootste krimp voor uitzenders

Naast ondernemers in genoemde branches, lijken het vooral de uitzenders te zijn die de dupe worden van de huidige gekte op de arbeidsmark: de uitzendsector onderging in de eerste vier weken van 2020 de grootste krimp sinds jaren. Het aantal uitzenduren daalde met maar liefst 15% ten opzichte van dezelfde periode in 2019, terwijl de omzet in diezelfde periode met 12% achteruit holde. Vooral de administratieve sector leverde met een daling van het aantal uitzenduren met 24% en een omzetdaling van 19% een grote bijdrage aan de dramatische start van 2020 voor de uitzendbranche.

Invoering WAB

Het feit dat ondernemers zich door de huidige krapte genoodzaakt voelen werknemers met hogere lonen en vaste contracten aan zich te binden, is echter niet de enige reden voor de huidige malaise in de uitzendbranche. Economen van de ING noemen ook de invoering van de WAB en de toenemende concurrentie van zowel zzp’ers als online werkplatformen als oorzaken. Het is volgens de rekenwonders van de bank overigens niet alleen maar kommer en kwel voor de uitzendbureaus: de personeelsschaarste biedt ruimte aan verhoging van de tarieven, waardoor ze de omzet wellicht tot nog enigszins op peil zouden kunnen houden.

Flexibele schil

En dan is er voor de uitzendbureaus natuurlijk nog een belangrijke reden om vooral niet bij de pakken neer te gaan zitten. Hoe de overheid er ook naar kijkt; voor ieder bedrijf dat wendbaar wil zijn en adequaat wil kunnen inspelen op marktschommelingen, is en blijft een flexibele schil nu eenmaal onmisbaar. Ook als die door de WAB iets duurder mocht worden.

Laat je gegevens achter en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.