‘Quarantaine is geen ziekte en thuiswerken geen recht’

Kun je een werknemer ziekmelden wanneer hij of zij op eigen initiatief uit voorzorg in thuisquarantaine zit? Hebben werknemers het recht om thuis te werken omdat dit nu eenmaal door de overheid wordt aangeraden? In de dagelijkse praktijk blijken er op dit gebied nogal wat meningsverschillen tussen werkgevers en werknemers te bestaan. In die mate zelfs dat we de eerste rechtszaken al achter de rug hebben. De uitspraken van de rechters scheppen de nodige duidelijkheid.

Iedereen die de persconferenties in het kader van de coronacrisis heeft gevolgd, is inmiddels bekend met het riedeltje van Rutte: ‘Houd anderhalve meter afstand, was je handen en blijf thuis bij klachten’. Ook als je in contact bent geweest met iemand met (verschijnselen van) corona dien je thuis te blijven. Blijft een medewerker uit voorzorg thuis, hoeft hij zich niet ziek te melden. Als werkgever mag je in zo’n geval dus ook geen wachtdagen inhouden.

Opgelegde voorzorgsmaatregel

De uitspraak die de kantonrechter in Maastricht deze week deed, liet aan duidelijkheid niets te wensen over: werknemers die uit voorzorg in thuisquarantaine zitten, hebben gewoon recht op doorbetaling van hun loon. “Quarantaine is geen ziekte”, zo verklaarde de rechter. “De werknemer geeft gehoor aan een opgelegde voorzorgsmaatregel van de overheid. Dat is geen omstandigheid die voor risico van de werknemer hoeft te komen.”

Risico bij werkgever

De zaak was aangespannen door een werknemer van een logistiek dienstverlener. Hij gaf op maandag 16 maart bij zijn leidinggevende aan dat hij enkele dagen daarvoor met een kennis in contact was geweest die naderhand met griepachtige verschijnselen in bed belandde. De werknemer in kwestie meldde aan zijn werkgever dat hij best naar kantoor wilde komen, maar dat het risico op eventuele besmetting daarmee niet bij hem, maar bij de werkgever kwam te liggen. Terwijl de werknemer aan gaf zijn werk thuis te willen voortzetten, liet de werkgever weten dat hij zich ziek moest melden. Nadat de werknemer daarop een paar dagen op kantoor had gewerkt, besloot hij wederom thuis te blijven, nu omdat zijn partner koorts had gekregen. Uiteindelijk besloot de werkgever over de eerste quarantaineperiode het salaris volledig in te houden, terwijl de werknemer over de tweede periode dat hij thuisbleef zeventig procent van zijn loon kreeg.

Proceskosten

De rechter was het niet eens met de handelswijze van de werkgever. Het bedrijf voerde nog aan de verklaringen van de man ongeloofwaardig te vinden, maar wist die bewering verder niet te onderbouwen. Ook het door de werkgever ingebrachte argument dat de werknemer zijn quarantaine onderbroken had door een bouwmarkt te bezoeken, werd door de rechter van tafel geveegd: wanneer je in quarantaine zit en zelf klachtenvrij bent, is het niet verboden om boodschappen te doen. Hij oordeelde dan ook dat de werkgever het volledige loon alsnog dient te betalen, bovendien met een wettelijke verhoging omdat het te laat wordt uitbetaald. Het bedrijf werd verder veroordeeld tot betaling van ruim € 1000,- aan proceskosten.

Thuiswerken afdwingen

In een zaak die een werkneemster van een keukenbedrijf bij de rechtbank aanhangig maakte omdat ze de toezegging wilde afdwingen dat ze tenminste tot 1 september thuis zou mogen werken, besliste de kantonrechter in het voordeel van de werkgever. “Het zeer algemeen geformuleerde overheidsadvies over zoveel mogelijk thuiswerken, grijpt niet zover in op deze specifieke rechtsverhouding dat werknemer daaruit een ‘recht op thuiswerken’ kan putten”, zo oordeelde de rechter.

Nadrukkelijke voorwaarde

Bij de producent van professionele keukens werd vanaf 15 maart ‘tot nader order’ thuisgewerkt. Op 11 april worden de medewerkers verzocht hun werkzaamheden weer op kantoor voort te zetten. Ook de werkneemster in kwestie meldt zich, maar geeft aan toch thuis te willen werken omdat haar collega’s de afstandsregels in haar optiek niet voldoende in acht nemen. De werkgever vindt het prima dat de medewerkster dan maar thuis gaat werken, echter wel onder de nadrukkelijke voorwaarde dat de vrouw wel naar kantoor dient te komen indien dat noodzakelijk wordt geacht.

Maatregelen genomen

Op 6 mei krijgen alle medewerkers per e-mail de mededeling dat er ‘vanaf aanstaande maandag door iedereen weer op de zaak wordt gewerkt’. In de mail wordt tevens vermeld welke maatregelen er genomen zijn om een veilige werkomgeving te garanderen. De werkneemster laat het bedrijf weten dat ze de mail niet kan rijmen met het overheidsadvies om ten minste tot september zoveel mogelijk thuis te werken en vraagt om een motivatie ‘welke zwaarwegende belangen er volgens jullie zijn die het negeren van het overheidsadvies rechtvaardigen en daarmee de gezondheid van werknemers in gevaar te brengen’. Vervolgens stapt ze naar de rechter.

Direct aan de slag

De kantonrechter gaat niet in de redenering van de werkneemster mee. Volgens hem heeft de werkgever meerdere passende maatregelen genomen om een veilige werkplek te waarborgen. Van overtreding van de regels op de werkvloer is volgens hem niets gebleken. Omdat het bedrijf daarnaast ook nog eens goed had uitgelegd waarom de werknemers op hun werkplek aanwezig moeten zijn, stelde rechter de werkneemster in het ongelijk. Ze moet per direct weer aan de slag op de werkplek en krijgt bovendien de rekening voor de proceskosten die haar werkgever moest maken. Daarbij gaat het om een bedrag van € 720,-.

Kom in contact met ons experts en laat je adviseren.