De verschillen in verlof: wettelijk of bovenwettelijk verlofdagen?

Wanneer je wilt dat je werknemers energiek werken, zullen ze op tijd rust moeten nemen. Dit noemen we ook weleens ‘hersteltijd’. Beter bekend als verlof of vakantie. Uitgeruste werknemers zijn namelijk aanzienlijk productiever. Ze kunnen met nieuwe, frisse creativiteit en energie aan de slag. In Nederland kennen we 2 soorten verlofdagen: wettelijk en bovenwettelijk verlof. In dit blog leggen we je uit wat het verschil is.    

Dit zijn verlofuren die voor iedere werknemer in Nederland wettelijk vastgelegd zijn. Alle werknemers die in Nederland werkzaam zijn, hebben hier recht op. Deze verlofuren bedragen 4 keer het aantal contracturen per week. Uiteraard zou je dit ook zelf gemakkelijk kunnen uitrekenen. Hieronder een voorbeeld: 

Deze vakantiedagen krijgen werknemers op basis van afspraken die door de organisatie zijn gemaakt of in de cao staan. Wanneer je als werkgever 25 vakantiedagen geeft in plaats van 20, dan zijn de 5 dagen bovenwettelijke vakantiedagen. Afspraken over bovenwettelijke vakantiedagen dienen te zijn vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of in het personeelshandboek.  

Om ervoor te zorgen dat mensen gestimuleerd worden om de wettelijke verlofdagen ook daadwerkelijk op te nemen, vervallen deze als ze niet op tijd gebruikt worden. In het jaar nadat je de wettelijke vakantiedagen hebt gekregen, kun je deze nog 6 maanden gebruiken. Heb je, bijvoorbeeld een vakantiedag uit 2022 bewaard, moet je deze voor 1 juli 2023 inzetten.  

Vergeleken met andere landen hebben we in Nederland relatief veel wettelijke vakantiedagen. Veel werknemers ze lang niet allemaal opmaken, maar het is wel gezond om af en toe even vrij te nemen. Dat is dan ook de reden dat ze beperkt houdbaar zijn, dat stimuleert om ze toch te gebruiken.  

Bovenwettelijke vakantiedagen daarentegen gaan langer mee, deze mag je tot 5 jaar later besteden. Bovendien mag een medewerker met zijn werknemer nadere afspraken maken over het eventueel verlengen van deze vervaltermijn van de bovenwettelijke vakantiedagen. 

Als werknemer ben je verplicht om je werknemers tijdig en schriftelijk te informeren over hun verlofdagen, dus ook wanneer deze zullen gaan vervallen. Je moet aantoonbaar voldoende gelegenheid hebben geboden aan je medewerkers om alle verlofdagen op te maken. Het advies is om minimaal 1 keer per jaar, schriftelijk aan je medewerkers te laten weten hoeveel vakantiedagen er nog open staan en wanneer deze zullen vervallen.  

Wettelijke verlofdagen vervallen en kunnen niet worden uitbetaald. Bij bovenwettelijke verlofdagen is het wel mogelijk dat deze uitbetaald kunnen worden. Dit dient dan wel opgenomen te zijn in de cao of arbeidsovereenkomst. 

Het verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen zit hem dus vooral in de termijn waarop deze vervallen. Maar werknemers zijn hun vakantiedagen dus niet zomaar kwijt. Als werkgever heb je de plicht om je mensen op tijd te informeren (zwart op wit). Daarnaast is het belangrijk ze ook echt in de gelegenheid te stellen dat ze ook echt vrij kunnen nemen.